انجام پروژه هاي مهندسي عمران

- اهداف احداث سد

1. آبياري به منظور مصارف کشاورزي يا شرب
2. توليد برق
3. کنترل سيلاب

- بطور کلي هر سد از 3 قسمت اصلي تشکيل شده است

1. بدنه
2. پي
3. تاسيسات وابسته

- جهت طراحي هر سد به داده هاي زير نياز مي باشد :

1. داده هاي هيدرولوژيکي – از قبيل : دبي رودخانه . نيازهاي آبي و ...
2. داده هاي هيدروليکي – از قبيل : دبي طرح و سيل اتفاق افتاده در مخزن
3. داده هاي زمين شناسي – از قبيل : جنس و ظرفيت باربري تشکيلات پي

انواع سد ها از نظر مصالح

1. سد هاي با مصالح بنايي : از قبيل سنگي ، آجري و ... که امروزه کاربردي ندارند.

2. سد هاي بتني (concrete dam) : که خود شامل 3 دسته زير تقسيم مي شوند :

     الف _ سد هاي وزني (gravity dam) :در اين نوع سد عامل پايداري سد در قبال نيروهاي وارده وزن سد مي باشد.

     ب _ سد قوسي (arch dam) : که عامل پايداري آن در مقابل نيروهاي خارجي شکل هندسي قوسي مي باشد.

     ج _ سد پشت بند دار (buttress dam) : عامل مقاومت اين نوع سد   در قبال نيروهاي خارجي وضعيت تکيه گاهي اين سد (پشت بند ها ) مي باشد.

3.   سدهاي خاکي (Earth dam) : از جنس خاک بوده و عامل پايداري آن وزن آن مي باشد.

     سد هاي خاکي به 2 دسته تقسيم مي شوند :

     الف _ سد همگن : بدين معني که کليه بدنه سد از يک نوع خاک ريخته مي شود.

     ب_ سد غير همگن : که از چند لايه خاک تشکيل مي شود . معمولا در هسته وسط از رس و در جوانب از شن و ماسه استفاده مي شود.

4 . سد هاي سنگ ريزه اي (Rockfill dam) : مشابه سدهاي خاکي بوده با اين تفاوت که بجاي خاک از سنگ ريزه استفاده مي شود.

5.  سدهاي لاستيکي يا بادي : که براي موارد کوچک در کشورهاي پيشرفته استفاده مي شود.

•       با توجه به اينکه مصالح سد خاکي به سهولت قابل دسترسي و اجرا   مي باشد و نيز در کليه زمين ها اين نوع سد قابل اجرا مي باشد بنابراين بطور معمول اقتصادي ترين نوع سد ، سد هاي خاکي است.

•   توجه به اين نکته لازم است که سد هاي بتني احتياج به پي بسيار محکم (پي سنکي ) دارد.

•  امروزه جهت بتن ريزي سدهاي بتني بزرگ بدليل جلوگيري از تنشهاي حرارتي در بدنه سد از روش R.C.C  ( بتن غلطکي کوبيده شده ) استفاده بعمل مي آيد. در اين روش با رطوبت ناچيزي توسط غلطک بتن بدنه سد کوبيده مي شود که اين امر نهايتا باعث کاهش درجه حرارت ناشي از بتن ريزي مي گردد.

انواع سد ها بلحاظ کاربرد

سد ها به 3 دسته زير قابل تقسيم مي باشند :

1. سدهاي مخزني : معمولا بسيار بزرگ بوده و هدف از ايجاد آنها آبياري ، توليد برق و يا کنترل سيلاب مي باشد.

2. سدهاي انحرافي : فقط به جهت بالا آوردن آب رودخانه تا رقوم مورد نظر جهت آبياري احداث مي گردد که معمولا ارتفاع ناچيزي دارند.

3. سدهاي حفاظتي (سيل بندها) : فقط جهت جلوگيري از خسارت سيل ساخته مي شوند. معمولاً سدهاي کوچکي هستند.

انواع سد بلحاظ ارتفاع  ( طبق  U.S.B.R)

که به دو دسته تقسيم مي شوند :

1. سدهاي بزرگ  ( (Large dam : که سدهايي اطلاق مي شود که ارتفاع آنها از 15 متر بيشتر باشد.

2. سدهاي کوتاه يا کوچک (Small dam) : به سدهايي اطلاق    مي شود که ارتفاع آنها از 15 متر کمتر باشد.